ارزیابی توسعه گردشگری با تاکید بر ارزش های جامعه محلی (نمونه مورد مطالعه: روستای فرح آباد ساری)

در فرایند برنامه ریزی توسعه گردشگری، مشارکت و تصمیم گیری جامعه محلی امری اجتناب ناپذیر است. این تصمیم گیری باید در جهت حفظ منافع اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی جوامع محلی صورت گیرد و ارزش ها و نگرش های آنان شناسایی و در برنامه ریزی توسعه گردشگری گنجانده شود. هدف از این مطالعه تعیین ارزش های جامعه میزبان و کشف دیدگاه های جدید در مورد توسعه گردشگری در فرح آباد با استفاده از رویکرد تفکر ارزشی هست تا با شناسایی فرصت ها، ابداع گزینه های جدید و ارزیابی آن ها، درنهایت به انتخاب بهترین گزینه ها دست پیدا کنیم. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و بر اساس ماهیت داده ها در گروه تحقیقات کیفی قرار می گیرد. استراتژی بکار رفته در این مطالعه به منظور اجرای پژوهش کیفی، نظریه زمینه ای هست و برای ارزیابی و اولویت بندی گزینه های توسعه در این حوزه نیز از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش را 15 نفر از افراد مطلع این حوزه در زمینه‏ی گردشگری تشکیل دادند که با استفاده از تکنیک گلوله برفی انتخاب شدند. همچنین از روش مصاحبه نیمه ساختارمند به عنوان تکنیک جمع آوری داده ها در این پژوهش استفاده شد. یافته های حاصل از این پژوهش نشان داد با شناسایی ارزش ها و خواسته های جامعه میزبان در زمینه‏ی توسعه گردشگری، اهدافی تعیین شد که بر طبق رویکرد تفکر ارزشی، به دو نوع هدف بنیادی و مقطعی تقسیم شدند. پس از تعیین اهداف، مرحله تصمیم گیری در خصوص آن ها شروع شد. این کار با تعیین گزینه ها و فرصت های تصمیم بر اساس شناخت پتانسیل ها و ظرفیت های فرح آباد و اظهارات و خواسته های مصاحبه شوندگان این حوزه انجام گردید و درنهایت گزینه ها اولویت بندی و ارجح ترین گزینه توسعه در فرح آباد با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی شناسایی شد. نتایج تحلیل نشان داد که بر طبق نظرات افراد مطلع حوزه، از میان 5 گزینه تعیین شده، به منظور توسعه پایدار محلی در فرح آباد، توسعه متنوع، به عنوان ارجح ترین گزینه انتخاب و توسعه گردشگری ساحلی و دریایی، توسعه کشاورزی، توسعه صیادی و توسعه گردشگری خانه های دوم به ترتیب رتبه های دو تا پنج را به خود اختصاص دادند.